door Jan Johan ten Have
VLAGTWEDDE – Aan de plafonds in het huisje aan de Wischmei in Vlagtwedde – waar ze woont met haar 14-jarige asielhondje Francis – hangen maar liefst veertien kroonluchters van kralen, knopen en in bloemmotief geknipte waxinelichtcups. En de wanden zijn behangen met tijdschriftcollages en voorzien van betekenisvolle wandkleden en kleurrijke stifttekeningen. De kunstwerken van de 74-jarige Ina Duyn geven het interieur een markant kleurrijk en artistiek elan. Haar huis is haar persoonlijke galerie.
Het expressieve exterieur van het huis laat er geen twijfel over bestaan: Ina gaat zich niet laten vaccineren tegen corona. “Ik ben een complotdenker”, valt ze met de deur in huis. “Ver voordat de corona uitbrak voelde ik al dat er iets stond te gebeuren. Ik heb het uitgedrukt in tekeningen die ik de laatste jaren maakte.” Ze wijst op een tekening met mensfiguren die de mond wordt gesnoerd met prikkeldraad.” Het geeft te denken.
Heimwee
De geboren Beverwijkse woonde 18 jaar op het Ierse platteland, midden tussen de schapen. Nadat ze werd getroffen door een hersentumor, keerde ze terug naar Nederland. Ten koste van haar huwelijk, haar man bleef in Ierland. “Ik heb heimwee naar mijn plekje, maar niet naar het land. Want zaken als de zorg zijn in Nederland toch wel veel beter geregeld.”
Ze komt uit een artistieke familie en is zelf ook talentvol. Pas toen ze in Ierland woonde, ging ze er echt iets mee doen. Haar man stond met houtsnijwerk op de markt en zelf ging ze handwerk verkopen: zelfgemaakte tassen, kinderkleding, borduurwerk en wandkleden. Later ontdekte ze het beschilderen van stenen met teksten, die ze op dezelfde markten aan de man bracht. Een kennis haalde haar over om te gaan tekenen op papier.
Ina wilde terug naar Nederland, maar pertinent niet naar de Randstad. Kennissen uit Bourtange introduceerden daarop Westerwolde bij haar: “Ik wist niet beter of Groningen was eindeloos kaal en vlak, ik was aangenaam verrast door deze omgeving. Bovendien kon ik hier een huisje krijgen zonder eerst eindeloos op een wachtlijst te hoeven. Nu voel ik me een echte Groningse, hoewel ik de taal helaas niet machtig ben.”
Tekenen met viltstiften
In haar woonkamer houdt ze zich nu met name bezig met tekenen: “Ik houd van schilderkunst, maar niet van zelf schilderen, dat is me teveel gedoe. Daarom teken ik met viltstiften. Dat zijn felle, contrasterende kleuren. Daar hou ik van. Mijn werk typeer ik als ‘geometrische fantasie’. Daarmee exposeerde ik in Ierland regelmatig. Terug in Nederland bleef het aantal exposities beperkt. Wel was mijn werk al eens te zien in Sellingen, maar door de tumor heb ik voor dit soort dingen helaas niet meer de energie.” De kans op een grote doorbraak als kunstenares wordt hierdoor wel erg klein. En met een figuurlijke knipoog: “Ik zeg wel eens: ‘net als alle grote schilders word ik pas beroemd als ik dood ben.’” Gevraagd naar haar mooiste werk, vertelt ze dat dit een tekening is die ze ooit verkocht aan haar zus, een door vermoeidheidsziekte ME getroffen schrijfster die net als zij Nederland ooit verruilde voor Ierland en daar nog altijd woont: “Zij wilde een werk van mijn hand kopen en ik liet haar eentje uitzoeken. Ze koos precies het werk waaraan ik het meest was gehecht. Het klinkt misschien wat overtrokken, maar het wegdoen van dit kunstwerk heeft mij emotioneel bijzonder geraakt.”
Tweehonderd wenskaarten
Geen groot geldelijk gewin haalt ze uit haar kunst. Maar wel enorme voldoening. Zo maakte ze in december zo’n tweehonderd wenskaarten – bewust geen ‘kerstkaarten’ – die ze uitdeelde aan bewoners van De Bolderbörg met aanleunwoningen en onder winkelend publiek, gewoon een gebaar van warmte en medemenselijkheid. Ze kreeg er tal van lovende reacties op. Inmiddels is ze met een volgende project aan de slag: “Ondanks mijn ziekte ben ik altijd bezig. Ik ben van nature erg druk in mijn hoofd, het tekenen maakt mij rustig.”
Ina Duyn begon haar creatieve leven op zeer jonge leeftijd. Het begon met het maken van kerkkleding voor onder meer misdienaars en bisschoppen. Ze bleef altijd handwerken en begon in 2009 met tekenen. Ze tekende al meer dan 500 gebouwen, deuren, ramen, bomen en ogen, aan de hand van dromen, gedachten, gevoelens en herinneringen. Ina exposeerde voor het eerst in 2010 in de bibliotheek van het Ierse Boyle. Haar tekeningen zijn te vinden in privécollecties in onder meer Engeland, Canada, Chili, Ierland en Nederland.
